Kara sevda - wieczna miłość

Zaliczyłam kolejny serial turecki - 'Kara sevda'. Jeszcze nie cały, bo wszystkich odcinków będzie prawdopodobnie ok. 70. Jeszcze się kręcą, więc nie wiadomo co reżyser wymyśli. Niestety, jak dotychczas serial nie jest emitowany w Polsce, ale na szczęście można go było oglądnąć on line. Zaliczyłam 45 odcinków, każdy ponad 2 godziny. To jakieś 100 godzin wyjętych z życia. Zajęło mi to kilka dni, co łatwo podsumować, że moje maratony filmowe trwały po kilkanaście godzin na dobę, z niewielkimi przerwami na zrobienie kawy i herbaty. Ten film jest świetną receptą na odchudzanie, bo przez niego nie myślałam w ogóle o jedzeniu!

Burak Ozcivit - Fot. z Instagramu

Z pośród wielu tureckich seriali wybrałam właśnie ten, głównie ze względu na aktora Buraka Özçivita, przystojnego, lekko skośnookiego mężczyznę, który już wcześniej zauroczył mnie w roli Bali Beja we 'Wspaniałym Stuleciu'. 
Ma zaledwie 32 lata. Co prawda, w początkowych odcinkach Kara Sevdy aktor drażnił mnie, nawet bardzo, z głupkowatego uśmiechu, nieudolnie odgrywając zakochanego w Nihan (aktorka Neslihan Atagül), ale z odcinka na odcinek aktor zdobył moje serce za świetną rolę w filmie.  
Burak Ozcivit wcześniej był modelem, ukończył Wydział Sztuk Pięknych na Uniwersytecie Marmara w rodzinnym Stambule, w sekcji fotografii. Aktor zauroczył mnie w dramatycznych sytuacjach, w chwilach wyciskających łezkę w oku, jak i w chwilach bardzo romantycznych. Ktoś n fb napisał: "Przystojny, że aż buty spadają".

Na Instagramie Burak Ozcivit ma kilka profili, m. in. na https://www.instagram.com/burakozcivit/ ma ponad 6 milionów fanów. 

Na Fb również można go odnaleźć. Kilka dziewczyn (Kasjopeja, Aga, Bożena, Angelika, Ewunia) założyło konto na Facebooku i Youtube 'Kara Sevda Napisy PL' i sukcesywnie dokładają linki do przetłumaczonych kolejnych odcinków z napisami po polsku. Dzięki im za to. Gratuluję inwencji.
Na Fb można ściągnąć spis odcinków i linki do poszczególnych odcinków: 
https://www.facebook.com/KarasevdaNapisyPL/posts/1722113608026082:0

Film tak mnie wciągnął, że nie mogąc doczekać się kolejnych przetłumaczonych na polski, zaczęłam oglądać w oryginalnej wersji tureckiej, trochę z tłumaczeniem angielskim, niemieckim i rosyjskim. Nie za wiele rozumiem, ale oglądać sukcesywnie kolejne odcinki.

Zastanawiałam się nad fenomenem tureckich filmów. Wiem, że nie wszyscy przyznają się do oglądania tego typu seriali, większość z nich to typowe telenowele, sceptycy nie oglądają, bo nie! To tak jak z disco polo, niby nie słuchają, ale jak można zaobserwować na biesiadach czy weselach wszyscy znają teksty piosenek, ochoczo je śpiewają i doskonale bawią się przy tego typu muzyce. 
Ten serial jest zupełnie inny, należy do gatunku dramatu obyczajowego. I może dlatego jestem nim zauroczona. 
Reżyser nakreślił kilka interesujących portretów psychologicznych. 
Zakochany, troskliwy Kemal, który uważa, że "życie takie nie jest, serce tak nie działa". Dobroduszny dla ludzi, którzy wyrządzili mu krzywdę, gdy próbuje wyciągnąć od nich informacje o zleceniodawcy, usprawiedliwiając ich, że "to jest gra Emira, a ja to udowodnię". Daje się wciągać w pułapki zastawione przez Emira.
Trochę brakuje mi w tym serialu namiętności. Kemal i Nihan bardzo się kochają, ale w filmie raczej więcej o tym mówią, niż działają. Ich namiętność ogranicza się głównie do przytulania, delikatnego zbliżenia warg i nic poza tym. Ktoś wytyczył im granice. Zastanawiam się czy to względy obyczajowe Turków, czy może dlatego, że pomiędzy nimi, jako aktorami nie ma chemii, ponieważ w życiu prywatnym są zaangażowani we własne związki.  Burak Özçivit ma dziewczynę Fahriye Evcen, a Neslihan Atagül ma męża Kadira Dogulu. Może ich partnerów po prostu zżera zazdrość?
Chociaż, z drugiej strony może lepiej, że Kemal nie musi namiętnie całować się z Nihan. Ona ma tak intensywnie wymalowane usta, że aż strach to zlizywać podczas pocałunku, przecież to sama chemia, a i niekomfortowe samopoczucie dla faceta, który ma piękne czarne wąsy. Mógłby je sobie wysmarować na czerwono przy pocałunku. 

Z filmu dowiedziałam się dlaczego ludzie wchodząc do mieszkania zdejmują buty! "Ściągnij swoje buty i wejdź do środka. Oddzielamy życie wewnętrzne od zewnętrznego" - pouczał dobrych manier Kemal swojego rywala i konkurenta Emira. Buty ściągają w biedniejszej części Stambułu, bogaci chodzą po mieszkaniu w butach. Kobiety cały dzień chodzą w szpilkach na wysokim obcasie, także w kozaczkach. Można im tylko współczuć. 

Nihan - zakochana w Kemalu, ale bezradna, bo zastraszona przez męża, odrzuca miłość kochanka i niweczy każdą nadarzającą się okazję do spełnienia marzeń o wspólnym szczęściu. "Moje życie będzie ubezpieczeniem Kemala" - tłumaczy sobie i tym, którzy ją wspierają, m. in. powierniczce sekretów ciotce Leyli. 
Neslihan Atagül świetnie zagrała rolę Nihan. 

Portret inteligentnego, acz wrednego Emira i jego platonicznej miłości do żony Nihan, świetnie wyreżyserowany. Są momenty, gdy nawet mu współczuję tego zakochania, współczuję chociażby ze względu na trudne dzieciństwo i traumatyczne przeżycia związane ze śmiercią matki, z opiekowaniem się matką, ale trudno się litować, bo on po prostu jest zwyczajnym bandytą, oszustem i kryminalistą w białych rękawiczkach.
Emir trafnie określa swoją cwaną i przebiegłą kochankę Zeynep - "Jesteś jak brazylijski piłkarz, ze slamsów na stadiony". 
"Więc powinieneś lepiej wiedzieć, ile razy trzymali puchar" - zripostowała Zeynep.
Niezbyt ciekawy portret zakochanej w Kemalu intrygantki Asu, która robi wszystko, by ugrać swoje. Dają się nabrać rodzice Kemala - Huseyin i matka Fehime, którzy z jednej strony kultywują tradycje, wymagają bezwzględnego podporządkowania ojcu i najstarszemu synowi, wpajają dzieciom postawy etyczno-moralne, a z drugiej strony ich kodeks postępowania zaburza chciwość, przekładając miłość nad korzyściami finansowymi.
etc, etc.

Wiele epizodów, wiele łzawych, wiele śmiesznych wątków. Jak to w serialach bywa jest miłość, intryga, nienawiść, zemsta, akcje kryminalne, porachunki gangów. Życie bogaczy poplątane z życiem biednej kasty Stambułu. W obydwóch środowiskach bohaterowie korzystają z najnowocześniejszych środków przekazu, jakimi są telefony komórkowe. Co wart byłby film bez nich?

Dla mnie serial 'Kara sevda' jest interesujący. Przybliżył mi uroki Turcji, jej kulturę, kultywowanie tradycji i obyczajów tureckiej społeczności. Zobaczyłam Stambuł - 14-milionową stolicę państwa, nazywaną wcześniej Bizancjum, później Konstantynopolem, w której znajduje się 2691 czynnych meczetów, 123 czynnych kościołów, 26 czynnych synagog. Gdzie mieszkał i zmarł w 1855 roku Adam Mickiewicz.
W serialu pojawił się wątek cmentarny, dla mnie interesujący. Ludzie odwiedzają groby bliskich, głośno opowiadają zmarłym o swoich rozterkach. W Stambule znajduje się 109 cmentarzy muzułmańskich oraz 57 niemuzułmańskich. 

Muzyka ciekawa, ale szczerze mówiąc bardziej podobała mi się z serialu "Królowa jednej nocy". W tym filmie przewija się ładna piosenka, przypominająca mi utwory Janusza Laskowskiego, a szczególnie przebój z mojej młodości "Beatę z Albatrosa":
   "Piłem wino miłości, choć nie byłem tego świadomy
   Przeszedłem drogę miłości, choć nie byłem tego świadomy
   Twoja miłość była ogniem ukochanym, ukochanym blaskiem ognia
   Rzuciłem swoje serce w ogień, choć nie byłem tego świadomy
   Rzuciłem swoje serce w ogień, choć nie byłem tego świadomy
   Jedna miłość oznacza tysiące śmierci
   Jedna miłość oznacza tysiące śmierci
   Umieram tysiąc razy ... "

***

Odtąd słowo burak nabiera zupełnie innego znaczenia. Dotychczas kojarzyło mi się z obraźliwym zwrotem "ty buraku", teraz od razu pomyślę o przystojnym aktorze Buraku Özçivicie.

***

Po oglądnięciu kilku tureckich seriali zaczynam coraz więcej rozumieć tureckich słówek. Nie wiem jak się to pisze, ale podoba mi się brzmienie niektórych, często wypowiadanych słówek.
asla - nigdy
afitos, afijetos (Afiyet olsun!) - smacznego

anlamıyorum - nie rozumiem
Aszk (Aşk), segie (sevge) - miłość
atlet - podkoszulek
başka - inny, odmienny, drugibiliyorum - wiem
bilmyiorum - nie wiem
bilmiyorum - mówię (po polsku), nie wiem, nie mam pojęcia
bilmiyor - nie wie, nie wiesz, 
bilmiyoruz - nie wiemy
birak - puścić
birak onu - puść ją; rahat birak - zostaw w spokoju
birakin beni - puśćcie mnie
bot, czizme (çizme) - kozaczki
bu - ten, ta, to
czok (çoc) - dużo
cziok - przestań
czuczuk (çocuk) - dziecko
efendem - słucham?
evet - tak
fiyat - cena
gidjorum (gidiyorum) - idę, idziemy
gili gile, gili gilasz - do widzenia
giriszjuris, girszurus - do zobaczenia
ginajden (günaydın), selam, baraba, meraba (merhaba) - dzień dobry, cześć
hadi (haydi) - idź stąd, chodź, uciekaj, dalej
haisz, hair (hayır) - nie
hangi - który
hayat - życie
igedżelasz (İyi geceler) - dobranoc
istemiyor - nieyok - nie
iyi - dobrze
jakszamasz (İyi akşamlar) - dobry wieczór
kan - krew
kazak - sweter
kilot (külot ) - majtki
kim - kto
korkma - nie bój się
korkmak, korkuyorum - bać się, martwić się, 
korku - bać się, obawa, lęk, przerażenie
krawat - krawat
litfen (lütfen) - proszę, błagam
meraba (merhaba) - dzień dobry, dobry wieczór
merakitme (merak etme) - nie martw się
nasl - jak
ne - co
nedan - dlaczego
nekadar - jak dużo, ile
nerede - gdzie
ne zaman - kiedy
olmak - stać się, wydarzyć się; ne oldu - co się stało?
olamast - niemożliwe
palto, manto - płaszcz
pantolon, pantalon - spodnie
peki, tamam - dobrze, zgoda, zgadzam się
rahat - spokój; rahat birak - zostaw w spokoju
sandalet - sandały
seken - przestań
seni seviyorum - kocham cię
sojle (söyle) - powiedz mi
sutyen - biustonosz
szapka (şapka) - kapelusz
szerefe (şerefe) - na zdrowie, toast
szu (şu) - tamten, tamta, tamto
tamam, peki - dobrze, zgoda, zgadzam się
teszekulasz (teşekkürler) - dziękuję

ben - ja
sen - ty
o - on, ona, ono
biz - my

Jak tak dalej pójdzie, to może w przyszłości będę mogła się pochwalić, że znam język turecki?

Alfabet turecki: 
c- dż 
ç - cz
ğ - nieme

j - ż

ö - y

ş - szü - y nieme
y - j

zobacz też:

• Królowa jednej nocy
• Kara sevda NapisyPL
• Kara sevda Startv
• Kara sevda Youtube
• Черная любовь